Ka receta që, sapo i përmend, të sjellin menjëherë ndër mend kujtimet e fëmijërisë. Një prej tyre është kime me vezë, një gatim që gjendet si në kuzhinën shqiptare, ashtu edhe në shumë vende të Mesdheut. Thjeshtësia e saj është pjesë e bukurisë: mjaftojnë pak përbërës të zakonshëm për të krijuar një pjatë që ngroh zemrën.
Në origjinë, kjo recetë është një kombinim i mishit të grirë me qepë dhe vezë të freskëta, të gjitha të gatuara ngadalë në tigan ose në tavë. Në disa variante mesdhetare përdoret edhe domate ose spec, ndërsa në të tjera mishi zëvendësohet me perime për një version më të lehtë. Por thelbi mbetet i njëjtë: një shije e thellë, e butë dhe e plotë që vjen nga përbërësit bazë të përgatitur me kujdes.
Pergatitja e pjates – Kime me vezë
Në kuzhinat e Mesdheut, përfshirë edhe atë shqiptare, qepa ka një rol të pazëvendësueshëm. Ajo është themeli i çdo gatimi të mirë dhe, në këtë rast, ajo që krijon bazën aromatike të kimes me vezë. Gatuhet ngadalë në vaj ulliri, derisa të bëhet e butë dhe të marrë ngjyrë të artë. Kjo fazë është ajo që jep ëmbëlsinë e natyrshme dhe ndjesinë e “ngrohtësisë” që përshkon gjithë pjatën.
Pasi qepa është gati, shtohet mishi i grirë, zakonisht viçi ose një përzierje me qingj. Kjo është koha kur aroma e mishit bashkohet me atë të qepës dhe krijon bazën klasike të recetës. Ndërsa mishi gatuhet, lëshohet lëngu dhe shija bëhet më e thellë. Në disa versione, shtohen domate të grira ose salcë për të dhënë më shumë ngjyrë dhe për ta bërë përzierjen më të butë.
Në fund, vjen momenti i vezëve, përbërësi që i jep emrin pjatës. Vezët shtohen mbi mishin e ngrohtë dhe përzihen lehtë, sa të mpiksen, por pa u tharë. Disa preferojnë t’i vendosin vezët pa i përzier, duke i lënë të piqen në sipërfaqe si një lloj “tave”, ndërsa të tjerë e përziejnë të gjithën që të marrë një strukturë më uniforme. Të dyja mënyrat japin një rezultat të shijshëm dhe aromatik.
Kjo recetë është një shembull i mrekullueshëm i gatimit shtëpiak të thjeshtë, por plot shije. Përgatitet për më pak se 30 minuta dhe kërkon pak përbërës, por ajo që e bën të veçantë është cilësia e produkteve. Kur produktet janë të freskëta, nuk ka nevojë për shumë erëza – natyra e tyre flet vetë.
Për ata që preferojnë versionin në tavë, përzierja e mishit me vezë mund të vendoset në një enë qelqi ose qeramike dhe të piqet për disa minuta në furrë, derisa të krijohet një shtresë e artë sipër. Kjo mënyrë e bën pjatën më të butë në brendësi dhe me një aromë të thellë që mbetet gjatë.
Kime me vezë mund të shërbehet si pjatë kryesore, e shoqëruar me bukë të ngrohtë, sallatë jeshile apo perime të pjekura. Është gjithashtu perfekte për drekë familjare, sepse i përshtatet çdo moshe dhe ka vlera të larta ushqyese. Kombinimi i proteinave nga mishi dhe veza e bën ideal për një vakt të plotë, ndërsa qepa dhe vaji i ullirit ofrojnë elementë të dietës mesdhetare që njihen për përfitimet e tyre për shëndetin e zemrës.
Në shumë shtëpi shqiptare, kjo pjatë përgatitet në mënyrë tradicionale, por çdo amvisë ka një version të vetin. Disa shtojnë djathë të bardhë në fund, disa i japin një prekje me rigon ose majdanoz, ndërsa disa e bëjnë më të pasur me pak gjalpë ose verë të bardhë gjatë skuqjes së mishit. Kjo është pjesa më e bukur e gatimeve tradicionale ato përshtaten, ndryshojnë, por kurrë nuk humbin shpirtin e tyre.
Nëse doni të rizbuloni shijen autentike të kësaj recete, përpiquni ta përgatisni me produkte lokale, bio dhe të freskëta. Kjo është mënyra më e mirë për të respektuar traditën dhe për t’i dhënë familjes një ushqim të shëndetshëm e të pastër.
Është ajo pjatë që të sjell bashkë rreth tryezës, që të kujton fëmijërinë dhe që të rikthen te rrënjët. Një gatim i thjeshtë që përmbledh në vete gjithë filozofinë e kuzhinës mesdhetare dashuri për shijen, respekt për përbërësit dhe kënaqësi në ndarjen e ushqimit me të tjerët.
